Ít nhất 11 nhà hoạt động đã bị bắt, buộc tội hoặc kết án trong vài tháng vừa qua. Bên cạnh đó là một người khác bị tước quyền công dân và bị trục xuất sang Pháp.

Nguyễn Văn Oai, một nhà hoạt động tại Nghệ An, bị bắt vào ngày 18 tháng 9 về những cáo buộc vi phạm lệnh quản chế sau khi anh ra tù năm 2015. Chị Hồ Thị Châu, 25 tuổi, vợ của anh phải chịu cảnh vắng chồng và bị đưa vào danh sách đen của chính quyền sau khi anh bị nhận bản án tù một lần nữa vào tuần trước vì “lật đổ chính quyền Việt Nam”.

Anh Oai là một nhà bất đồng chính kiến, một nhà báo tự do và là người đồng sáng lập Hội Cựu Tù Nhân Lương Tâm Công Giáo.

Theo sau bản án là 5 năm tù và 4 năm bị quản thúc tại gia đối với anh.

Chị Châu từng là công nhân may mặc, hiện tại không biết phải làm sao để nuôi bé gái vừa mới chào đời của hai vợ chồng. Bởi vì chị là vợ của một người đàn ông bị nhà nước gán cho tội “phản động” trong thể chế độc đảng, nên chẳng dám thuê chị làm việc.

Chị nhớ lại: “Lúc chúng tôi đang chuẩn bị cho đám cưới, thì tôi bị đuổi việc vì người tôi đính hôn là anh ấy và họ không thuê tôi nữa”.

Mùa hè năm nay ở Việt Nam đặc biệt ngột ngạt đối với các nhà bất đồng chính kiến, với ít nhất 11 người đã bị bắt, buộc tội hoặc kết án, bên cạnh đó là một người khác bị tước quyền công dân và trục xuất sang Pháp.

Human Rights Watch (Tổ chức Theo dõi Nhân quyền) đã coi chiến dịch bắt bớ này là một cuộc “tấn công tổng lực” nhằm kiềm chế những lời chỉ trích. Trong khi đó Amnesty International (Tổ chức Ân xá quốc tế) đã bày tỏ lo sợ rằng các nhà bất đồng chính kiến đang bị tra tấn trong tù. Đại sứ quán Hoa Kỳ và phái đoàn EU tại Hà Nội cũng đã nhiều lần bày tỏ sự lo ngại của họ về tình trạng các Tù nhân lương tâm.

“Tôi có cách xoay sở trong tình huống khó khăn”

Những người bên ngoài lao tù vẫn đang tự hỏi khi nào mình sẽ là người kế tiếp.

Mai Khôi, cựu ngôi sao nhạc pop đã bị cấm hoạt động tại thị trường âm nhạc Việt Nam khi cô bắt đầu phát biểu quan điểm ủng hộ dân chủ vào năm 2016. Cô đã rất kinh ngạc khi hàng chục cảnh sát xông đến buổi biểu diễn của mình tại quận Tây Hồ, Hà Nội vào ngày 22 tháng 7.

Nhà chức trách nêu lý do: Studio mà Mai Khôi đang biểu diễn không xin phép cho chương trình đó và phải dừng ngay.

Tuy không ai bị bắt nhưng Mai Khôi, cùng ban nhạc và những nhà bất đồng chính kiến có lời lẽ chỉ trích chính quyền đã bị đuổi khỏi nhà trọ ngày hôm sau. Người chủ nhà nói anh phải phá hợp đồng vì áp lực từ phía công an.

Kể từ sau cuộc “đột kích”, Mai Khôi phải dừng các buổi biểu diễn âm nhạc truyền thống Việt Nam kết hợp với nhạc Blues mang phong cách Mỹ của cô.

Cô đang sống ở một nơi bí mật tại Hà Nội, trong một căn hộ thuê dưới tên của một người bạn vì cô ấy đang lên kế hoạch cho bước tiếp theo.

Mai Khôi nói: “Chuyện đó thực sự không dọa được tôi, bởi vì tôi có cách xoay sở trong tình huống khó khăn.”

“Ngải Vị Vị đang ở trong tù và ông vẫn đang làm công việc của mình”, cô nói thêm. Ngải Vị Vị là một nghệ sĩ thị giác đương đại của Trung Quốc, ông trở thành người bất đồng chính kiến sau khi bị tù 81 ngày với tội danh kinh tế vào năm 2011.

Trong khi Khôi vẫn đang tự do thì các thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ, một hội của các nhà hoạt động phản đối chính quyền, chủ yếu trên không gian mạng internet, lại là đối tượng chính của cuộc đàn áp lần này.

Nhà báo Trương Minh Đức đột ngột bị bắt trên đường phố vào sáng ngày 30 tháng 7. Ông Đức bị cáo buộc là một thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ, bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ của ông cho biết. Tuy nhiên bà nói rằng bà không hề biết việc tham gia hội này của chồng.

Khi đang chạy xe đến hiệu thuốc để mua thuốc tim, ông Đức đã bị kéo đi cùng với bà Thanh. Ông là phó chủ tịch Phong trào Lao động Việt, tổ chức ủng hộ quyền của người lao động trong tình cảnh không có công đoàn độc lập ở Việt Nam.

Ông Đức bị ném vào xe và chở tới Hà Nội và bị giam ở đây vì cáo buộc lật đổ chính quyền. Bà Thanh phủ nhận chồng mình có tội, và nói thêm rằng ông chỉ chỉ trích chính sách của chính phủ.

Bà nghẹn ngào: “Anh ấy chỉ đang giúp đỡ những người lao động bị đối xử không công bằng”. Bà lo lắng rằng chồng bà dễ bị đột tử trong nhà giam vì có tiền sử đau tim.

Có ba nhà hoạt động khác bị bắt trong cùng một ngày và cùng bị khép chung một tội danh với Luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài, người sáng lập Hội Anh Em Dân Chủ đã bị giam từ năm 2015. Ông Đài đang chờ xét xử cùng với nữ cộng sự Lê Thu Hà.

Tội danh mà họ bị khép vào có thể đến mức tử hình.

“Chúng tôi đã chuẩn bị tinh thần để đi tù, nói chuyện với các thành viên trong gia đình và xin lời khuyên của cựu tù nhân lương tâm về cuộc sống trong lao tù”, Nguyễn Tường Thụy, 65 tuổi, phó chủ tịch của Hội Nhà báo độc lập và cũng là thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ.

Bà Nguyễn Thúy Hạnh, 54 tuổi, một thành viên của hội, hiện đang làm giám đốc quan hệ công chúng cho một công ty Ấn Độ. Bà nói hầu hết các thành viên chủ chốt của nhóm này đã bị bắt vào tháng bảy.

Bà Hạnh nói: “Đây là thách thức lớn nhất từ trước giờ mà chúng tôi phải đối mặt kể từ khi thành lập Hội Anh Em Dân Chủ vào năm 2013.”

Dù hiện tại Hội Anh Em Dân Chủ không có danh sách thành viên chính thức nhưng hội vẫn tự hào vì có gần 37.000 người theo dõi trên Facebook. Các hoạt động của thành viên trong hội thường xoay quanh những hoạt động vì môi trường cho đến chống chủ nghĩa dân tộc bành trướng từ Trung Quốc.

Không chỉ có Hội Anh Em Dân Chủ là mục tiêu chính bị thiệt hại nặng nề nhất từ cuộc đàn áp, nhiều nhà hoạt động khác từ khắp nơi cũng đã bị cho vào tầm ngắm, mặc cho sự phản đối của người dân Việt Nam.

Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, nhà hoạt động xã hội, được thường được gọi với cái tên đầy yêu mến “Mẹ Nấm”, chị bị kết án 10 năm tù vào tháng 6, là một trong những những blogger nổi bật bị bắt, cũng như anh Oai, thành viên của Việt Tân, một đảng chính trị bị cấm hoạt động ở Việt Nam có trụ sở tại California.

Ca sĩ Mai Khôi đã tránh tham các hội nhóm một cách chính thức, cũng như các buổi biểu diễn công cộng. Cô nói rằng phía an ninh sẽ phải mất một thời gian gian nan để lập hồ sơ pháp lý chống lại cô.

Tuy nhiên, cũng có thể sẽ không mất quá nhiều thời gian để bỏ tù cô.

Bởi vì Mai Khôi nói thêm rằng: “Nếu tôi muốn ở tù trong hai hoặc ba ngày tới, tôi chỉ cần bước ra đường phố và hát những bài hát của tôi”.

Nguồn từ The Guardian: Vietnam’s harsh summer: state launches largest crackdown on dissidents in years